Günümüzde ebeveynler için endişe uyandırıcı durumlardan bazen en önemli olanı iştahsız çocuk. “ Çocuğum yeteri kadar besleniyor mu?”, “Büyüme ve gelişmesi normal mi?” sorularının aynı zamanda çocuğun psikolojik gelişiminede olumsuz etkisi olduğunu bilmenizi istedik.
Bu endişe durumu, aile içi huzursuzluklara kadar gidebilmekte ve bir problem olarak kabul edilmesi gerekmektedir. Öncelikle izlenmesi gereken yol, sorunun gerçekten var olup olmadığının saptanmasıdır. Bu nedenle, çocukların bulunduğu yaş aralığı ve ihtiyacına göre yeteri kadar beslenip beslenmedikleri konusunda bilgi sahibi olmak iştahsız çocuk sorununu çözmenin ilk adımıdır. Çocuklar kendi yapıları gereği yeterli beslenselerde bu miktar ailelerini tatmin edemeyebilir. Bu noktada Çocuğun yaşına bağlı olması şartıyla, boy ve kilo artışı değerlendirilerek günlük beslenmesinin anlaşılması gerekmektedir. Bunun için de, çocuğun haftalık yediği yemeklerin ölçüleriyle birlikte listelenmesi, büyük fayda sağlayacaktır.
Genelleme yapacak olursak çocukların midesi yetişkinlere göre oldukça küçüktür. Bu nedenle abur cubur ve besin değeri düşük gıdalar ile onların ufak midelerini doldurulmamak gerekir. İştahsızlığın her hangi bir hastalık söz konusu değilse en önemli sebeplerinin başında sağlıksız atıştırmalıklar gelir. Çikolata, şekerlemeler veya şekerli gıdalar ya da tuz oranı yüksek, doygunluk hissi yaratan cipsler, paketlenmiş kekeler gibi sağlıksız ürünlerle beslenmek küçük midelerini yersiz işgal etmek anlamına gelir ki, başlangıçta iştahsızlık olarak başlayan sorunlar yerinidaha büyük sorunlara bırakabilir.
İştahsız bir çocuğa sunulan ev yemekleri de, bazen sorunun çözümünü daha da zorlaştırabilmektedir. Örneğin, yemeğin pişirilmesine özen gösterilmemesi, çocuklarda iştahsızlığa sebep olabilmektedir. Sadece makarna, pilav, patates kızartması ve ekmek arası besinler ile beslenen bu çocukların oranı, ülkemiz genelinde oldukça yüksektir. Diğer farkında olunmayan bir hata da, sıvı beslenmenin fazla oluşudur.
Gün içerisinde, fazla miktarda süt ve meyve suyu ile beslenen çocukların midelerinin dolduğu düşünülürse, doygunluk hissine şaşırmamak gerekir. Aşırı inek sütü tüketiminin, barsaklarda kanamalara yol açarak demir eksikliğine sebep olması, sonrasında gelişen bu kansızılığın da yine başlıca iştahsızlık sebebi olduğu bilinmelidir. Çocuklarımızın günlük süt tüketiminin en fazla 500 ml olması gerektiği unutulmamalıdır.
Bebeklik çağında katı gıdalara geç başlamak, uzun süre besinleri makineden geçirerek püre halinde tüketmesine zorlamak, iştahsız geçirilecek bir çocukluk dönemine davetiye çıkarmaktır.
Aile içi huzursuzluklar da iştahsızlığa yol açabilmektedir. Anne-baba ya da ebeveyn çocuk arasındaki çekişmeler, çocukların kendini ifade etme şekli olarak iştahsızlığı ortaya çıkartabilmektedir. Ya da tersi, iştahsız çocuk ile tartışma ve mücadeleler aile içi huzursuzluğa da sebep olmaktadır.
Bunların önlenmesi amacı ile, çocukların eşler arası huzursuzluklardan uzak tutulmasının yanında, ev içi küçük sorumluluklar verilmesi, yemek hazırlanırken yapılabilecekleri ölçüde çocukların da bu sürece katkıda bulunmalarının sağlanması öz güveni arttıracak ve negatif ifade ihtiyacını azaltacaktır. Yemek yemenin sofrada gerçekleştirilmesi gerektiği, bunun hayatın doğal bir süreci olduğu ve sadece kendisi için yediği, çocuğa hissettirilmeye çalışılmalı, sofranın bir mücadele, adeta savaş ortamı olmasından kaçınılmalıdır. Öğün saatlerinde mümkünse ailecek sofraya oturulmalı, pozitif bir ortam yaratılmaya çalışılarak, bir süre sonra, örneğin 30 dk, sofradan kalkılmalıdır. Bu sürenin sonunda, çocuğun yemeğini bitirip bitirmediğine bakılmamaya çalışılmalıdır. Çocuğun yemeğini yemediğinden dolayı duyulan endişe çocuğa yansıtılmamalıdır.
İştahsızlığa neden olabilecek nedenler örneğin; kabızlık tedavi edilmeli, daha sonra hormonal sorunların olup olmadığı Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzman Hekimlerince mutlaka değerlendirilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
