Bademcik ve Geniz Eti Ameliyatlarında, hastaların birçoğunda 3 ila 7 yaş arasında gerçekleştirilmesine karşın ameliyat için bir yaş sınırlaması yoktur. Yaygın olarak kabul edilen görüş tonsil (bademcik) ameliyatı için hastanın 2 yaşını doldurması gerektiğidir. Adenoid yani geniz eti için bir alt sınır olmayıp 1 yaşında dahi operasyon yapılabilir. Birçok kez çocuk büyüsün diye beklemek hastaya zararlı olabilmekte; tedavinin başarısını düşürmekle kalmayıp yüz gelimişinde kalıcı bozukluklarla sonuçlanmaktadır. Günümüzün gelişen teknolojisiyle anestezi alanındada birçok yenilikler olmuş bu tür ameliyatlar için daha önce var olan alt sınır artık ortadan kalkmıştır. Tonsil ve adenoidler hastalığın durumuna göre birlikte veya ayrı çıkartılabilirler. Sadece tonsil çıkartılırsa tonsillektomi; sadece adenoid çıkartılırsa adenoidektomi; birlikte çıkartılırsa adenotonsillektomi ameliyatı adı verilir. Bu konuda en sık yapılan hatalardan biri de belirgin veya gizli bir damak yetersizliği durumunda ameliyat yapılmasıdır. Bu durumda ameliyattan sonra hastada yutma ve konuşma fonksiyonlarında bozulmalar görülecektir. Ameliyatlar genel anestezi altında yapılmaktadır. Tonsil’in alınması uygun kesi ile etrafındaki kapsül ile birlikte çıkarılması şeklinde olur. Günümüzde shaver ile , radyofrekans dalgalarıyla küçültmek yada coblator adı verilen cihazlarla daha güvenli olarak ameliyatlar gerçekleştirilmektedir
Adenoid ameliyatı ise büyümüş dokunun kazınması şeklindedir. Ameliyat süresi genellikle kısadır ve 30-45 dk arasında değişir. Ameliyat sonrası genellikle hastanede yatmak gerekmez. Bazen özellikle eşlik eden hastalıklar varsa veya kanama riski mevcutsa bir gece hastanede kalınması gerekebilir.
Her ameliyat gibi bademcik ve geniz eti ameliyatlarının da risk ve komplikasyonları olabilmektedir. Genel anestezi her zaman için bazı riskler taşır. Ancak anestezi teknik ve ilaçlarındaki gelişmeler her geçen gün bu riski azaltmaktadır. Bunun dışında en sık görülen komplikasyon kanamadır. Bazen ciddi boyutlara ulaşabilmesine rağmen, dikkatli ve titiz bir çalışma ve yeni ameliyat cihazlarıyla bu problem nadir görülmektedir.Özellikle erişkin hastalarda olmak üzere ağrı hastayı en çok rahatsız eden durumdur; bu sorunda ağrı kesiciler ile kontrol altına alınmaktadır.
Ameliyat sonrası farenjit oluştuğuna dair inanış vardır. Bu yanlış bir düşüncedir. Hastalar bademcik alındıktan sonra hiç boğaz ağrısı olmayacağı beklentisine girerlerse yanılabilirler. Farenjit gelişmesinin bademciklerin alınmasıyla bir ilgisi yoktur. Hatta bazen enfeksiyonlu bademcikler farenjiti artırabilirler.
Ameliyattan Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir:
Sadece adenoidektomi ameliyatı yapılan hastalarda fazla problem yaşanmaz ve ağrı sorun olmaz. Özel bir diyete de gereksinim yoktur. Ancak tonsillerin alındığı tonsillektomi ameliyatından sonra ağrı özellikle erişkinlerde sorun yaratır. Yutma başlangıçta ağrılı ve sorunludur. Ancak tüm yakınmalar 5-7 gün içerisinde ortadan kalkar. Hastaya aspirin dışında ağrı kesiciler ve giderek normale dönen yumuşak bir diyet verilir. En çok uyulması gereken kurallar beslenme ile ilgilidir. Özellikle ilk 3 günde soğuk veya ılık sıvı gıdalar seçilmelidir. Bu nedenle soğuk süt, çorba, meyve suyu, muhallebi, dondurma gibi besinler idealdir. Amaliyatın ilk gününde koyu renkli kan kusulması normaldir ve ameliyat sırasında yutulan kanla ilgilidir. Ancak sürekli kırmızı renkli yeni kan gelmesi hemen doktorunuza başvurmayı gerektirir. 4.günden itibaren yavaş yavaş normal gıdaya geçilir. Hastanın ağrı nedeniyle birşey yemek istememesi ağrının devamına neden olur. Mutlaka bol miktarda sıvı alınmalıdır. Ameliyattan sonra hafif ateş olması beklenen bir durumdur. Yeterli sıvı alınması ve ateş düşürücü ilaçlarla genellikle normale döner. Bazen hastalar ameliyattan birkaç gün sonra doktora başvurarak bademcik bölgesinde iltihap geliştiğinden yakınırlar. Bu genellikle bademcikler alındıktan sonra o bölgede beyaz bir örtü oluşturan iyileşme dokusunun hastayı yanıltmasıdır.
